Nu de inval van Rusland in Oekraïne zijn tweede jaar ingaat, willen de Verenigde Staten hun regelgeving inzake Russische diamanten aanscherpen – en de regel afschaffen die de invoer toestaat van elders versneden en geslepen diamanten.
Belgische ambtenaren die vorige week met Politico spraken, zeiden dat de Europese Unie en de Verenigde Staten hopen een “waterdicht” traceerbaarheidssysteem voor diamanten te ontwikkelen als een manier om Russische stenen te beperken.
Maar mensen die met ambtenaren van de VS en de EU hebben gesproken, denken dat zij streven naar een traceerbaarheidseis, waarbij de importeurs moeten bewijzen dat hun diamanten niet uit een Russische mijn komen.
Als dit van kracht wordt, zou dit betekenen dat Amerikaanse bedrijven alleen diamanten mogen invoeren als ze kunnen bewijzen dat ze niet uit Rusland afkomstig zijn.
“De Belgische regering heeft een internationale traceerbaarheidseis voorgesteld“, zegt Tom Neys, woordvoerder van Antwerp World Diamond Centre, de Belgische industriegroep. “Het voorstel zou betekenen dat elk bedrijf dat toegang wil tot de VS, de EU en andere G-7 markten herkomstinformatie moet verstrekken.”
Hij voegt eraan toe dat veel details nog worden besproken, waaronder een mogelijke groottegrens en welke vormen van bewijs aanvaardbaar zouden zijn.
Als de eis wordt ingevoerd, zal hij naar verwachting geleidelijk worden ingevoerd en niet gelden voor alle diamantgrootten, althans niet in de beginfase.
In tegenstelling tot het Kimberley-proces, dat voorschrijft dat zendingen ruwe diamant vergezeld moeten gaan van specifieke documenten, kunnen importeurs verschillende methoden gebruiken om de niet-Russische oorsprong van hun edelstenen te certificeren. Maar ze moeten wel een vorm van bewijs leveren, anders lopen ze het risico dat ze hun edelstenen niet mogen invoeren of dat ze in beslag worden genomen. Wie betrapt wordt op liegen of het verstrekken van valse informatie aan ambtenaren van de U.S. Customs and Border Protection kan zware straffen krijgen.
“Europa en Noord-Amerika vertegenwoordigen samen 70% van de wereldmarkt voor natuurlijke diamanten,” vertelde een anonieme ambtenaar aan Politico. “Op basis van deze marktmacht kunnen we zorgen voor de nodige transparantie in de wereldwijde diamantsector en Russische bloeddiamanten structureel van de wereldmarkt weren.”
Het voorstel wordt besproken nu de oorlog in Oekraïne op 24 februari zijn eenjarige bestaan nadert. Hoewel de sancties tegen Russische diamanten – in het bijzonder de regels die de handel in dollars verbieden – aanvankelijk de verkoop van stenen door het land zouden hebben geschaad, denken velen dat de afnemers sindsdien manieren hebben gevonden om ze te omzeilen.
Analist Paul Zimnisky schat dat de verkoop van de Russische mijnwerker Alrosa in 2022 is gedaald tot 3,2 miljard dollar, tegenover 4,2 miljard dollar in 2021. Het bedrijf, dat voor een derde in handen is van de Russische regering, geeft geen verkooptotalen meer. Daarentegen schat hij dat de omzet van De Beers vorig jaar is gestegen tot $5,8 miljard, tegen $4,8 miljard in 2021.
“De Beers heeft duidelijk baat gehad bij de situatie,” zegt hij. “Hun omzet ging flink omhoog, terwijl die van Alrosa daalde.”
Hij denkt dat het huidige klantenbestand van Alrosa beperkt is tot 10 à 15 meestal Indische bedrijven die een grote kapitaalbasis en kantoren in Dubai hebben en over het algemeen in euro’s betalen.
De huidige regels van het Office of Foreign Assets Control (OFAC) van het Amerikaanse ministerie van Financiën verbieden directe transacties met Russische diamantentiteiten – waaronder Alrosa en Grib, de kleinere producent die eigendom is van de op de sanctielijst geplaatste VTB Bank. Maar de regels staan de invoer toe van in Rusland gedolven diamanten die een “substantiële bewerking” hebben ondergaan – wat in dit geval betekent dat ze in andere landen zijn versneden en geslepen. Critici hebben dit een maas in de wet genoemd, aangezien de meeste in Rusland gedolven diamanten in India worden verwerkt.
Momenteel zijn er niet veel manieren om te bewijzen waar een diamant vandaan komt, hoewel het mogelijk is dat een papieren spoor aan de eisen voldoet. De Beers heeft een traceersysteem ontwikkeld dat Tracr heet en biedt een “code van oorsprong” aan voor zijn diamanten – maar het heeft weinig gezegd over het onderwerp sinds het vorig jaar mei plannen aankondigde om al zijn diamanten traceerbaar te maken.
De Beers woordvoerder David Johnson vertelt: “We registreren nu meer dan de helft van de waarde van onze ruwe diamanten op Tracr. De oorsprongscode is snel gegroeid en wordt nu aangeboden via retailpartners in alle belangrijke consumentenmarkten.”
Jewelers Vigilance Committee (JVC) voorzitter, CEO en general counsel Tiffany Stevens dringt er bij de handel op aan om “serieuze aandacht” aan deze kwestie te besteden.
“Het is logisch dat de Amerikaanse regering en bondgenoten over de hele wereld de hevigheid van de sancties opvoeren om te proberen een einde te maken aan de voortdurende ongerechtvaardigde oorlog in Oekraïne,” zegt ze. “Dit is een complexe tijd voor veel bedrijfstakken, waaronder de onze. Het JVC moedigt de handel aan om directe vragen te stellen aan hun leveranciers over de inkoop, zich bezig te houden met due diligence-normen en plannen te maken om extra middelen in te zetten voor de naleving van de sancties.“